ექიმი გვირჩევს ბავშვების სეირნობის დროს, ადგილი სწორად შევარჩიოთ
ატმოსფერული ჰაერის დაბინძურების მხრივ, საქართველო ერთ-ერთი წამყვანი ქვეყანაა. ამ მხრივ ერთ-ერთ მთავარ პრობლემას, სხვა დანარჩენთან ერთად, მანქანების გამონაბოლქვი წარმოადგენს. აღნიშნული საკითხი პრობლემურია ნებისმიერი ასაკის ადამიანებში, თუმცა განსაკუთრებულად დიდ საფრთხეს ბავშვებისთვის წარმოადგენს.
როგორც „მშობელთან“ საუბარში მ. იაშვილი სახ. ბავშვთა ცენტრალური საავადმყოფოს კლინიკური დირექტორი, პროფესორი, პედიატრი ივანე ჩხაიძე აღნიშნავს, მრავალწლიანი კვლევების საფუძველზე, დღეს უკვე დადასტურებულია, რომ ჰაერის დაბინძურების ზეგავლენა, რომელიც გამოწვეულია ავტომანქანების გამონაბოლქვით, არის ერთის მხრივ სასუნთქი სისტემების დაავადებების სიხშირის მატება და მეორე მხრივ, ეს არის კიბოს გამომწვევი ფაქტორი.
„ზოგადად ჩვენთვის, სამედიცინო კუთხით, ჰაერის დაბინძურება არა მარტო მანქანების, არამედ სამრეწველო და სხვა სახით, ძალიან მნიშვნელოვანია. ჰაერის დაპინძურება ძალიან მნიშვნელოვან გავლენას ახდენს არა მარტო ბავშვების, არამედ ზოგადად ადამიანის ჯანმრთელობაზე. თუმცა ამ კუთხით, განსაკუთრებით მნიშვნელოვანია ბავშვები, რადგან მათზე ეს გავლენა გაცილებით უფრო მძიმე და რისკის შემცველია. ჰაერის დაბინძურების შემადგენელი რამდენიმე წყაროა, ერთ-ერთი არის ნაწილაკები, რომელიც მანქანებიდან გამოიყოფა, ეს არის ნახშირბადის ჟანგი და გოგირდის ორჟანგი, რომელიც მეორე მხრივ შეიძლება გამოიყოს სამრეწველო წყაროებიდან. ჩვენთვის ახლა ყველაზე მნიშვნელოვანია მანქანების გამონაბოლქვის გავლენა, რომელიც რამდენიმე კუთხით არის მნიშნელოვანი, ერთი - სასუნთქი გზების სისტებემის ზოგადი ავადობა, როგორიცაა ბრონქული ასთმა, ინფექციური დაავადებები და მეორე - ყველაზე მნიშვნელოვანი და პროგნოზულად უფრო ცუდი - ეს არის მისი ზეგავლენა, როგორც კანცეროგენული, ანუ კიბოს გამომწვევი მიზეზი. ეს კანცეროგენული ზეგავლენა, რომელსაც წლების განმავლობაში იკვლევდნენ, დღეისთვის დადასტურებულია და ითვლება, რომ ერთ-ერთი ყველაზე მაღალი რისკია. ეს წლების მანძილზე ჩატარებული კვლევებით დასტურდება, ასე რომ, ჩვენ დღეს შეგვიძლია დასკვნის სახით ვთქვათ, რომ ჰაერის დაბინძურების ზეგავლენა, რომელიც გამოწვეულია ავტომანქანების გამონაბოლქვით, არის ერთის მხრივ სასუნთქი სისტემების დაავადებების სიხშირის მატება და მეორე მხრივ, ეს არის ის წეგავლენა, როგორც კანცეროგენული - კიბოს გამომწვევი ფაქტორი“, - აღნიშნავს პედიატრი.
პროფესორი აღნიშნავს, რომ ელექტრომობილები ამ მხრივ იდეალური გადაწყვეტილებაა, თუმცა გაცილებით ხანგრძლივ პერსპექტივაში, ამიტომ უფრო სწრაფი მოქმედებაა საჭირო და ნებისმიერი სხვა ხერხის გამოყენება.
„ელექტრომობილები, ეს რა თქმა უნდა ყველაზე იდეალური გადაწყვეტილებაა. საქართველო არ იქნება ამ მხრივ გამონაკლისი, ძალიან ბევრი ქვეყანა ამ კუთხით მიდის. დაწყებული გარკვეული შეზღუდვებიდან, ძალიან ბევრი სხვადასხვა მეთოდი არსებობს. ზოგიერთ ქვეყანაში, მაგალითად, მარტო კენტ რიცხვებში მოძრაობენ, ზოგს სანომრე ნიშნებით აქვს შეზღუდვა. თუ ჩვენ ვსაუბრობთ ხანგრძლივ პერსპექტივაზე, ანუ რაღაც გვინდა დავგეგმოთ დღეს, რომელიც ხანგრძლივ პერსპექტივაში მოგვცემს შედეგს, მაშინ ეს არის მაქსიმალური ხელშეწყობა ელექტრომობილების და ქვეყნის ტრანსპორტის ნაწილობრივ მაინც ჩანაცვლება, თუმცა ეს სწრაფ შედეგს არ მოგვცემს, ამიტომ საჭიროა სხვა მეთოდების გამოყენებაც. ამ მხრივ შეიძლება მოხდეს საზოგადოებრივი ტრანსპორტის განვითარების ხელშეწყობა, თუნდაც იმიტომ რომ მოკლე მანძილზე გადაადგილებისთვის მძღოლმა არჩიოს არა საკუთარი მანქანით გადაადგილება, არამედ საზოგადოებრივი ტრანსპორტით მგზავრობა. ზოგი ქვეყანა კლიმატის და რელიეფის მიხედვით, ძალიან დიდ პრიორიტეტს ანიჭებს ველოსიპედს. ასევე შეზღუდვები უნდა იყოს საწვავის ხარისხზე, თუმცა ეს ერთმანეთთან კავშირშია, რაც უფრო ძველია მანქანა, მისთვის უფრო რთული იქნება ახალ საწვავზე მუშაობა. ეს უნდა იყოს ერთი ქვეყნის სტრატეგია, რომელიც უნდა იყოს გათვლილი როგორც ხანმოკლე, ისე გრძელვადიან პერსპექტივაზე, მაგრამ მთავარია, რაც უფრო სწრაფად გადავდგამთ ამ ნაბიჯებს, მით უფრო კარგი იქნება. ონკოლოგიური დაავადებების, სასუნქი სისტემების დაავადებების, ქრონიკული დაავადებების რიცხვის მატება, არის ის საფრთხე, რომელიც ემუქრება ჩვენი ქვეყნის არა მარტო ბავშვებს, არამედ მოზრდილებსაც“, - განუცხაა „მშობელს“ ჩხაიძემ.
ექიმი მშობლებს ურჩევს, გაეცნონ გარემოს დაცვის სამინისტროს მიერ გამოქვეყნებულ რუკას, სადაც აღნიშნულია ატმოსფერული ჰაერის დაბინძურების დონე ქალაქებისა და ქუჩემის მიხედვით, ბავშვები კი წელიწაში ორჯერ, მინიმუმ ორი კვირით მაინც წაიყვანონ სურორტზე.
„გარემოს დაცვის სამინისტროს გამოქვეყნებული აქვს რუკა, სადაც მოცემულია თუ რომელ ქალაქში რა მაჩვენებელია ჰაერის დაბინძურების კუთხით, რამდენიმე ქალაქში ქუჩების მიხედვითაცაა კვლევა ჩატარებული. კარგი იქნება თუ ამ მონაცემებს გავითვალისწინებთ. სუფთა ჰაერი, არ არის ქუჩაში სეირნობა, ამიტომ ჩვენ ვიძლევით რეკომენდაციას, შეარჩიეთ ისეთი ადგილები, სადაც ბაღია, სკვერია, ნაკლები მაჩვენებელია ჰაერის დაბინძურების. ასევე, თუ თქვენ ცხოვრობთ, ისეთი ქუჩების პირას, სადაც ატმოსფერული ჰაერის დაბინძურების მაღალი მაჩვენებელია, ასეთ ადგილებში, ფანჯრის გამოღება დღის განმავლობაში, განსაკუთრებით, ზაფხულში და გაზაფხულზე, ძალიან დიდ რისკთანაა დაკავშირებული, რადგან თქვენ პრაქტიკულად იმ ჰაერს სუნთქავთ, რომელიც პირდაპირ ჯანმრთელობისთვის საშიშად ითვლება. ძალიან მნიშვნელოვანია, კურორტოთერაპია. წლის განმავლობაში, ორჯერ მაინც, მინიმუმ ორი კვირით, ბავშვების გაყვანა კურორტზე. როგორც მთის, ისე ზღვის კურორტებზე, არჩევანი ძალიან დიდი გვაქვს. ეს ერთ-ერთ აუცილებელი კომპონენტია და კიდევ ერთი, მწვავე დაავადების შემთხვევაში, თუ თქვენს შვილს აქვს ქრონიკული ხველა, აუხსნელი გენეზის გახანგრძლივებული ინფექციები, აუცილებელია პროფესიონალთან მიხვიდეთ“.
პედიატრი, ასევე აღნიშნავს, რომ ზუსტად იგივე ზეგავლენას ახდენს თამბაქოს გამონაბოლქვი, ამიტომ არ აქვს მნიშვნელობა, თუ როგორ იდეალურ პირობებში გვეყოლება შვილები, თუ ოჯახის წევრები ბავშვებთან ეწევიან.
„ბოლო პერიოდში ძალიან შეიცვალა დამოკიდებულება ატმოსფერული ჰაერის დაბინძურებისა და თამბაქოს მოწევის ზეგავლენასთან მიმართებაში. ერთი პერიოდი ითვლებოდა, რომ ატმოსფერული ჰაერის დაბინძურებაა წამყავანი, მაგრამ ბოლო პერიოდში ითვლება, რომ ზუსტად ანალოგიურია, თუ არა, უფრო მეტი თამბაქოს გავლენა. თქვენ შეიძლება თქვენი შვილი იდეალურ გარემოში გყავდეთ, ატაროთ კურორტზეც, სახლი იყოს სკვერთან ახლოს, მაგრამ ამავე დროს შეიძლება ოჯახის რომელიმე წევრი ეწეოდეს თამბაქოს, ზუსტად ისეთივე ზეგავლენა აქვს ბავშვის ორგანიზმზე, იწვევს კიბოს, სასუნთქი გზების დაავადებებს. ამიტომ ნუ იქნებით კონცენტრირებული მხოლოდ მანქანის გამონაბოლქვით დაბინძურებაზე, არანაირი მნიშნელობა არ აქვს, რომელი იქნება მიზეზი. ასევე ძალიან მნიშნელოვანია შვილის გაზრდა, ისეთ გარემოში, სადაც არ იქნება არცერთი მწეველი“.
ირინე არდაშელია, სპეციალურად "მშობელისთვის"
