ფსიქოლოგები ამტკიცებენ, რომ 1,5-3 წლის ასაკამდე, ბავშვები იწყებენ იმის შესწავლას, თუ სად გადის საზღვარი და რა არის ნებადართული. მაგალითად, მისცემენ თუ არა მშობლები მაგიდის გახოხების უფლებას.

ეს საზღვრები, ბავშვს იმისთვის სჭირდება, რომ თავი უსაფრთხოდ იგრძნოს. თუ აქამდე ამ შეგრძნებისათვის დედის ხელები და მამის ხმა იყო საკმარისი, ახლა უკვე მეტი რამ ხდება საჭირო.

ბავშვის სამყაროსთან ურთერთობის მექანიზმი ძალიან უბრალოა:  როცა მშობლის რეაქცია ერთსა და იმავე საქციიელზე მეორდება, ეს ბავშვისთვის ნორმა ხდება.

შემდეგ, უკვე იმისთვის, რომ ბავშვმა თავი დაცულად იგრძნოს, იმეორებს იგივე საქციელს და ჩვეულ რეაქციას ელოდება (გატეხავს ჭიქას და დედა ბრაზდება). თუ მშობლის რეაქცია სხვანაირი იქნება,  პატარა თავს უკვე დაცულად აღარ იგრძნობს.

მშობლებმა უნდა გაითავისონ, რომ ეს მავნე ჩვევა არაა. ბავშვებს უბრალოდ ნიშანი სჭირდებათ, რომ ყველაფერი კარგადაა.

გარდა ამისა, თანამედროვე ბავშვს აუცილებლად სჭირდება გარშემომყოფების წინააღმდეგობა. თუ ის ვერ მიიღებს წინააღმდეგობას,  ქვეცნობიერად გრძნობს, რომ რაღაც კარგად არ არის და საფრთხე ემუქრება.

ეს ყველაფერი პარადოქსულად ჟღერს, მაგრამ სრულებით ნორმალურია, რადგან ისტერიკაში მყოფ ბავშვს სჭირდება ვინმე შეეწინააღმდეგოს, შემდეგ კი იგრძნობს რომ უსაფრთხოდაა.

მშობლებმა უნდა ჩამოაყალიბონ ბავშვისთვის დასაშვები და აკრძალული საქციელი ან ნივთები, შემდეგ კი დასახულ მიზანს არ უნდა გადაუხვიონ. საკმარისია ერთხელ გამოიჩინოთ სისუსტე და ბავშვი აუცილებლად იგრძნობს, რომ თქვენზე გავლენა მოახდინა.

მნიშვნელოვანია გაიგოთ, რომელი მეთოდი იქნება საუკეთესო თქვენი შვილისთვის: ზოგ ბავშვს მხოლოდ მშობლის დაყვირება ესმის, ზოგს შენიშვნა და დასჯა(მაგალითად, სკამზე 5 წუთით ჯდომა), ზოგს მხოლოდ დედის წყნარი ახსნა სჭირდება, ზოგი მშობელი, კი მსუბუქი „წამორტყმის“ გარეშე სიტუაციას ვერ განმუხტავს.

რა მოვუხერხოთ ისტერიკას და უარს ყველა შეთავაზებაზე?

ბავშვის პასუხი ყველაფერზე, ძირითადად არის „არა“. ამ დროს უნდა უთხრათ მას, რომ საჭიროა და მაგალითად, აიყვანეთ და ჩააცვით, ან რაიმე საინტერესო მოიფიქრეთ, რაც ყურადღებას გადაატანინებს. თუ ყურადღებას გადაატანინებთ, მეორე წუთს პატარას  არ ეხსომება, რომ ჩაცმა არ უნდოდა.

რაოდენ უცნაურადაც არ უნდა მოგეჩვენოთ, ისტერიკის შეტევის დროს,  ყველაზე მეტად ბავშვის იგნორირება ჭრის.

პირველ ეტაპად, ფსიქოლოგები გვირჩევენ, რომ ბავშვი ოთახში მარტო დავტოვოთ. როცა მისი ემოციები პიკს მიაღწევს, სპონტანურად გაქრება და ბავშვიც დაწყნარდება.

კიდევ ერთი აპრობირებული მეთოდი აქტიური მოსმენაა: აგრძნობინეთ ბავშვს, რომ მისი ემოციები კარგად გესმით: „ვხედავ დაიღალე და ბრაზდები,“ „მე ვხედავ, რომ კარგად არ ხარ“. ეს მეთოდი მუშაობს მხოლოდ მაშინ, როცა ბავშვს ჯერ კიდევ არ აქვს ისტერიკა და შეუძლია თქვენი სიტყვები გაითავისოს. თუ ისტერიკა აქტიურ ფაზაშია გადასული, თქვენი ყველა ფრაზა ან ქმედება უსარგებლო იქნება.

კონფლიქტურ სიტუაციაში უნდა ეცადოთ, რომ ბავშვს ყურადღება უფრო საინტერესო რამეზე გადაატანინოთ და ეს გაიმეოროთ მანამ, სანამ სიტუაცია არ დალაგდება.

ყურადღების გადატანის ეფექტი ძირითადად ძალიან პატარა ბავშვებზე ჭრის.

თუ ყველაფრის მიუხედავად ბავშვს ისტერიკა მაინც დაემართა, მოკლედ და გასაგებად აუხსენით რატომ არ იქნება შესრულებული მისი ახირებები. ყურადღება არ მიაქციოთ და ცოტა ხანში ყველაფერი თავად ჩაივლის. თუ ბავშვი თქვენთან თავისით მოვა, აუცილებლად მოეფერეთ და შერიგებაც შესთავაზეთ.

მოამზადა მარიამ სოხაძემ